Fotodermatoza – przyczyny, objawy, zapobieganie

Fotodermatoza to wspólna nazwa dla różnych chorób skóry wywołanych szkodliwym działaniem światła. Obejmuje fotouczulenia, fotoalergie, skutki oddziaływania substancji fototoksycznych, czy na przykład bardzo popularną osutkę świetlną, z którą boryka się aż 10% populacji. Dowiedz się więcej o fotodermatozie. Sprawdź, jak sobie z nią radzić i jaką pielęgnację skóry wybrać, by zminimalizować objawy fotodermatozy.

Czym jest fotodermatoza?

Fotodermatoza jest wspólną nazwą dla szeregu zmian skórnych, powstających pod wpływem szkodliwego wpływu światła – nie tylko promieniowania UV emitowanego przez słońce czy lampy solarne, ale także promieniowania podczerwonego wysyłanego przez fale elektromagnetyczne. Niemniej, z fotodermatozą najczęściej mamy do czynienia podczas kontaktu z promieniami słonecznymi. Czy w takim razie oznacza to, że fotodermatoza to alergia na słońce? Choć potocznie używamy takiego sformułowania, fotodermatoza nie jest książkową reakcją alergiczną na promieniowanie UV. Warto jednak pamiętać, że nadwrażliwość skóry na działanie promieni słonecznych jest jak najbardziej możliwa.

W rzeczywistości fotodermatoza to nie tyle alergia na słońce, co reakcja naszego układu odpornościowego na działanie światła słonecznego, powodująca szereg zmian skórnych, z których najczęstszą jest charakterystyczna wysypka.

Przyczyny fotodermatozy

Przyczyny fotodermatozy nie są do końca jasne. Wiadomo, że duży wpływ mają tu uwarunkowania genetyczne, praca układu immunologicznego oraz czynniki egzogenne. W ostatnim czasie bardzo dużo w środowisku naukowym mówi się o działaniu fototoksycznym składników kosmetyków, leków, a nawet niektórych substancji spożywczych. Dermatolodzy, farmakolodzy i lekarze wciąż uzupełniają długą listę składników, zwiększających wrażliwość komórek na światło. Wśród nich można znaleźć zioła (dziegieć, dziurawiec zwyczajny), antybiotyki (tetracykliny, chinolony), tabletki przeciwbólowe, leki na cukrzycę, leki na nerki, krążenie, problemy neurologiczne, substancje spożywcze (eozynę, cyklamat) i kosmetyczne (na przykład niektóre barwniki i aromaty).

Fotodermatoza – rodzaje

Fotodermatozy dzielą się na:

• fotodermatozy idiopatyczne o nieznanym podłożu: osutki świetlne, świerzbiączka letnia, pokrzywka słoneczna, przewlekłe posłoneczne zapalenie skóry,
• fotodermatozy egzogenne, wywołane czynnikami pozaustrojowymi: wypryski fototoksyczne i fotoalergiczne,
• fotodermatozy endogenne, wywołane przez czynniki wewnątrzustrojowe: pelagra, porfiria skórna późna, protoporfiria erytropoetyczna,
• choroby, których objawy wzmaga światło: toczeń rumieniowy, zapalenia skórno-mięśniowe, choroba Dariera, pemfigus, pemfigoid,
• Genodermatozy (choroby genetyczne): skóra pergaminowa, skóra barwnikowa, zespół Blooma, zespół Louis-Barr.

Fotodermatoza – objawy

Skąd mieć pewność, że na naszej skórze pojawiły się objawy fotodermatozy i jak odróżnić je od poparzenia słonecznego? Przede wszystkim powinniśmy mieć na uwadze, że symptomy fotodermatozy będą różnić się w zależności od tego, jaka jest przyczyna ich występowania.

Z objawami fotodermatozy mamy najczęściej do czynienia wiosną oraz wczesnym latem, kiedy promienie słoneczne stają się intensywniejsze (jednak mogą wystąpić również zimą, na przykład po powrocie z urlopu w ciepłych krajach). Objawy fotodermatozy uwidaczniają się przede wszystkim w okolicach szyi, dekoltu, twarzy czy ramion, a więc na obszarach mających bezpośredni kontakt ze słońcem.

Do najczęstszych objawów fotodermatozy można zaliczyć:

• rozległe zaczerwienienie;
• bardzo silne uczucie swędzenia i potrzebę drapania skóry;
• wysypka w postaci swędzących, czerwonych grudek.

Objawy uczulenia na słońce bądź światło są bardzo często bagatelizowane. I chociaż fotodermatozy dotyczą tysięcy Polaków, niewiele osób tak naprawdę uświadamia sobie, że zmiany skórne pojawiające się na ich ciele, związane są z nadwrażliwością na promieniowanie UV.

Jak szybko uwidaczniają się objawy fotodermatozy? Zmiany skórne mogą być widoczne w ciągu kilku godzin (zdarza się również, że w ciągu kilku dni) od ekspozycji na promienie słoneczne. Objawy fotodermatozy zwykle ustępują samoistnie po kilku dniach, jednak mogą utrzymywać się do kilku tygodni. Jeśli zauważysz, że objawy fotodermatozy pomimo upływu czasu nie znikają lub ulegają zaostrzeniu, skonsultuj to ze specjalistą, gdyż konieczne może okazać się zastosowanie odpowiedniej terapii.

Fotodermatoza – zapobieganie

Czy da się zapobiec fotodermatozie? To, jak leczyć fotodermatozy, w głównej mierze zależy od rodzaju choroby skóry. O ile przy tych trudniejszych, o bardziej nasilonych objawach, konieczne jest leczenie specjalistyczne, o tyle przy mniej groźnych alergiach na słońce wystarczy odpowiednie działanie. Aby nie dopuścić do pojawienia się fotodermatozy, bardzo ważne jest:

• unikanie bezpośredniego kontaktu ze słońcem;
• noszenie ubrań chroniących skórę przed promieniami słonecznymi;
• stosowanie ochrony przeciwsłonecznej, dopasowanej do potrzeb i fototypu skóry;
• w przypadku obecnych podrażnień naskórka stosowanie dermokosmetyków o działaniu łagodzącym.

Fotodermatoza i pielęgnacja skóry

Jak wspomnieliśmy, fotodermatoza często dotyczy obszaru twarzy. Dlatego też o jej fotoochronę powinniśmy dbać przez cały rok.

Jeśli oprócz fotoochrony chcesz zapewnić swojej skórze solidną dawkę nawilżenia, sięgnij po Aksamitny Krem do Twarzy SPF 50+. Sprawdzi się idealnie w przypadku skóry normalnej i suchej. Pomaga chronić skórę przed uszkodzeniami słonecznymi, przebarwieniami i przedwczesnym starzeniem.

Do każdego typu cery polecamy Capital Soleil UV-AGE Daily. To zaawansowana ochrona przeciwsłoneczna, zapewniająca bardzo wysoką ochronę przed promieniowaniem UVA i UVB. Kosmetyk przeciwdziała starzeniu się skóry, zapobiega powstawaniu przebarwień, a także charakteryzuje się ultralekką wodoodporną konsystencją. To zasługa wielokrotnie opatentowanej technologii Netlock. Dzięki niej filtry UV pozostają zamknięte w żelowych kropelkach, które po aplikacji na skórę tworzą cienką, jednolitą i odporną warstwę ochronną.

Objawy fotodermatozy dotyczą nie tylko twarzy, ale i reszty ciała. Stąd, szczególnie w słoneczne i ciepłe dni, należy pamiętać o aplikacji kremu z filtrem, zwracając szczególną uwagę na odsłonięte obszary skóry. W tym celu warto sięgnąć po Ochronne mleczko do twarzy i ciała SPF 50+. Kosmetyk ten nawilża i chroni skórę przed przesuszeniem. Zapewnia bardzo wysoką ochronę przed promieniowaniem UVB, UVA i długim UVA.

Fotodermatoza – podsumowanie

Na zakończenie warto jeszcze raz podkreślić, że fotodermatozy często nie są zwykłym uczuleniem na słońce, a poważna chorobą skóry, która wymaga konsultacji z lekarzem, postawienia odpowiedniej diagnozy oraz wprowadzenia określonego leczenia. Bagatelizowanie objawów może prowadzić nie tylko do dłuższego leczenia jego znamion, ale także ich nasilenia, a nawet poważnych problemów zdrowotnych.

Tekst został zweryfikowany przez mgr inż. Magdalenę Kaczanowicz.
Za deklaracje marketingowe odpowiada Vichy.

Mgr inż. Magdalena Kaczanowicz, chemik i technolog kosmetyczny