Dieta na łupież
Łupież jest najczęstszą chorobą skóry głowy o przewlekłym i nawrotowym charakterze, która dotyka nawet 50% populacji. Częściej pojawia się u mężczyzn niż u kobiet, co jest związane z większym przetłuszczaniem się męskiej skóry pod wpływem hormonów – jest to jeden z głównych czynników sprzyjających łupieżowi. Łój stanowi bowiem pożywkę dla grzybów Malassezia, które do wzrostu potrzebują kompleksu lipidowego – żywiąc się trójglicerydami obecnymi na skórze głowy, uwalniają kwasy tłuszczowe, które podrażniają skórę, czego skutkiem jest nadmierne łuszczenie się naskórka i stan zapalny. Malassezia jest fizjologicznym składnikiem mikrobiomu – w pewnych warunkach namnaża się on jednak nawet 10-krotnie bardziej niż na zdrowej skórze, co prowadzi do powstania łupieżu. Wiadomo, że objawy tej choroby występują w warunkach:
- modyfikacji składu sebum,
- niezrównoważonego mikrobiomu,
- upośledzenia funkcji bariery naskórkowej.
Sprzyjające łupieżowi „środowisko” jest w pewnym stopniu uwarunkowane genetycznie, ale wpływ na nie mają również czynniki zewnętrzne i wewnętrzne, takie jak pielęgnacja skóry głowy, zaburzenia hormonalne, stres czy właśnie codzienna dieta.
Co zatem włączyć do diety, aby zmniejszyć objawy łupieżu i mu zapobiegać?
PORADA 1
ZŁOTA TRÓJKA
W diecie przeciwłupieżowej niezbędne są 3 składniki odżywcze, które można znaleźć w dobrze zbilansowanej diecie:
Witamina B6 (pirodyksyna): jest ważna dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. Jest niezbędna do produkcji białek, tłuszczów i węglowodanów, wspomaga pracę układu krążenia, układu odpornościowego i układu nerwowego. Odgrywa też dużą rolę w procesach odnowy komórkowej skóry. Niedobór witaminy B6 może nasilać zmiany trądzikowe, łuszczycę czy łupież.
Gdzie ją znajdziesz? W tłustych rybach, takich jak łosoś, w ziemniakach, bananach, pieczarkach, szpinaku, papryce, drożdżach, wątróbce, w pełnoziarnistych produktach zbożowych oraz roślinach strączkowych (soczewicy, fasoli, soi).
Witamina E (tokoferol): reguluje poziom nawilżenia skóry, ma silne działanie antyoksydacyjne i przeciwzapalne, wzmacnia barierę ochronną naskórka, pobudza mikrokrążenie, co prowadzi do lepszego odżywienia komórek skóry i mieszków włosowych. Witamina E jest też stosowana w leczeniu owrzodzeń, stanów zapalnych skóry, łojotoku, egzemy.
Gdzie ją znajdziesz? Witamina E jest przede wszystkim obecna w olejach roślinnych z orzechów, migdałów, rzepaku, słonecznika i soi, w płatkach zbożowych, w tłustych rybach, w szpinaku, jarmużu i awokado.
Witamina A: reguluje odnowę komórkową skóry, hamując nadmierne złuszczanie się naskórka w łupieżu. Stosowana jest w leczeniu wielu chorób skóry, takich jak trądzik, łojotok czy łuszczyca. Wspomaga procesy regeneracyjne skóry, a jej niedobory prowadzą do przesuszenia, łuszczenia się i swędzenia skóry głowy oraz nadmiernej łamliwości, a nawet wypadania włosów.
Gdzie ją znajdziesz? Witamina A jest obecna przede wszystkim w jajach, produktach mlecznych, maśle, wątróbce, w marchewce, dyni, jarmużu, batatach.
Warto codzienną dietę wzbogacić także w białka, warzywa, żelazo, kwasy tłuszczowe omega-3 (rzepak, olej lniany, konopie, orzechy, sardynki, makrele) oraz cynk (kakao, ostrygi, kiełki pszenicy) i biotynę (witamina B7), a więc te wszystkie składniki odżywcze i witaminy, które mają wpływ na kondycję i wygląd włosów oraz funkcjonowanie skóry głowy.
Produkty zalecane:
- Pieczywo pełnoziarniste, kasze, drożdże, wątróbka, wieprzowina, mleko, sardynki, banany – są bogatym źródłem witamin z grupy B. Ich niedobór sprzyja przetłuszczaniu się włosów, co tworzy warunki dogodne dla rozwoju grzybów.
- Tłuste ryby morskie, tran, żółtka jaj, oleje roślinne, masło, szpinak, morele, sałata, jarmuż, dynia, natka pietruszki – zapobiegają niedoborom korzystnie działającej na skórę i włosy witaminy A.
- Migdały, groch i soja, szprotki, płatki owsiane, kapusta, zielony groszek, sałata i brukselka – zawierają cenną witaminę E, a także produkty pełnoziarniste – bogate w cynk.
Produkty niewskazane
Przede wszystkim wyeliminuj z jadłospisu słodycze i fast foody – sprzyjają przetłuszczaniu się włosów i skóry głowy, co może nasilać łupież i sprzyjać jego częstszym nawrotom.
PORADA 2
UNIKAJ PRODUKTÓW MOGĄCYCH NASILAĆ ŁUPIEŻ
To przede wszystkim:
Cukier – nasila stan zapalny w organizmie, jest pożywką dla drożdży. Unikaj słodyczy, syropów i białej czekolady. Uważaj też na cukier obecny naturalnie w słodkich owocach (fruktozę).
Mleko – pobudza wydzielanie łoju, jest też źródłem substancji hormonalnych, które mogą nasilać problemy ze skórą i zaburzać równowagę mikrobiomu. Staraj się ograniczyć do minimum produkty mleczne, wybieraj mleko roślinne.
Mąka pszenna biała, np. chleb kanapkowy, bagietka, białe makarony, ciasta. Oczyszczona mąka jest praktycznie pozbawiona wartości odżywczych, witamin i minerałów (podobnie jak np. biały ryż). Lepiej zastąpić ją mąką pełnoziarnistą, która jest bogata w składniki pomagające walczyć z łupieżem.
Gotowe ciasta i ciastka z długą datą ważności – to nie tylko „bogactwo” białej mąki i cukru, ale też często sztucznych środków zapachowych i konserwujących oraz tzw. utwardzanych tłuszczów trans, które mają niekorzystny wpływ na zdrowie i mogą nasilać stany zapalne skóry.
PORADA 3
PIJ DUŻO WODY
Ludzkie ciało aż w 60% składa się z wody – z czego ok. 20% znajduje się w skórze. To woda w dużej mierze decyduje o prawidłowym funkcjonowaniu skóry i bariery ochronnej naskórka – jeśli jest ona uszkodzona, zwiększa się ryzyko nawrotu łupieżu, a skóra zaczyna swędzieć i łuszczyć się. Woda przenika do naskórka ze skóry właściwej na zasadzie różnicy stężeń osmotycznych (jest „wypychana” ku zewnętrznym warstwom), następnie w sposób ciągły odparowuje – jeśli bariera jest uszkodzona, szybciej dochodzi do przesuszenia skóry. Dlatego tak ważne jest uzupełnianie jej zapasów od środka. Zaleca się pić 2 litry wody dziennie.
Klinika włosów
i skóry głowy