Opalanie w ciąży

Nadmierna ekspozycja skóry na słońce nie jest wskazana dla nikogo, a już na pewno nie dla kobiet w ciąży. Dlaczego? Jak bezpiecznie korzystać z uroków lata, gdy spodziewasz się dziecka?

• Nadmierna ekspozycja na słońce przyspiesza starzenie się skóry, zwiększa też ryzyko zachorowania na groźnego dla życia czerniaka. Dlatego jest niewskazana dla każdego, nie tylko dla kobiet w ciąży.
• Bezpośrednie wystawienie brzucha na słońce może być groźne nie tylko dla matki, ale też dla płodu. Związane to jest z przegrzaniem tkanek.
• Dlatego zaleca się szczególną ostrożność w korzystaniu ze słońca w ciąży. Brzuch zawsze powinien być zakryty, a aplikacja kremu z wysokim SPF powtarzana wielokrotnie w ciągu dnia.
• Młoda mama powinna też dużo pić oraz chronić się przed przegrzaniem.
• Niewskazane jest też korzystanie w ciąży z solarium!

Czy można opalać się w ciąży? Czy można odsłaniać brzuch na plaży? Jak długo przebywać w słońcu?

Opalanie – na czym polega?

Opalanie, czyli przyciemnienie skóry, jest reakcją układu odpornościowego na działanie promieni UV. Pobudzone do pracy melanocyty produkują większą niż normalnie ilość melaniny, czyli barwnika obecnego w skórze, który ma zdolność pochłaniania i rozpraszania promieniowania UV, można więc powiedzieć, że jest więc naszym naturalnym filtrem przeciwsłonecznym. Niestety, nie oznacza to, że im więcej się opalamy, tym lepiej jesteśmy chronieni przed słońcem, choć ciągle jeszcze dla wielu osób brązowa, opalona skóra jest synonimem zdrowia.

Słońce jest jednym z głównych czynników odpowiedzialnych za przyspieszone starzenie się skóry powodując degradację kolagenu i utratę jędrności skóry, zmarszczki, przebarwienia, problemy naczyniowe, przesuszenie czy rogowacenie naskórka. Dlatego tak ważne jest ostrożne korzystanie z uroków lata i opalanie się w bezpieczny sposób – niezależnie od tego, czy jesteś w ciąży, czy nie. Promienie UV są też odpowiedzialne za zwiększone ryzyko wystąpienia groźnych dla zdrowia i życia zmian nowotworowych (przede wszystkim czerniaka). Poza tym zanim nabędziesz ładną opaleniznę, możesz się poparzyć – zwłaszcza jeśli masz jasną karnację fototypu I czy II (jak większość Polaków).

Zobacz, jak słońce działa na skórę


Trzeba też pamiętać, że bezpieczne opalanie nie oznacza… braku opalenizny! Nie istnieje coś takiego jak bloker promieni UV – nawet krem SPF z najwyższą ochroną nie chroni w 100% skóry przed wpływem słońca, zresztą byłoby to niewskazane (słońce jest nam potrzebne do życia, stymuluje produkcję witaminy D3 niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania całego organizmu). Dlatego nawet gdy korzystasz ze słońca zgodnie z zasadami bezpiecznego opalania, możesz się delikatnie opalić. Uzyskana w ten sposób opalenizna nie tylko jest zdrowsza i ładniejsza, ale też trwalsza.

Opalanie w ciąży – zagrożenia

Ciąża jest szczególnym okresem w życiu kobiety, a związane z nią zmiany hormonalne mogą powodować niekorzystne reakcje na nadmiar słońca, a opalanie może stać się zagrożeniem nie tylko dla ciężarnej, ale też dla płodu. Na co szczególnie uważać?

• Pod wpływem zmian hormonalnych w okresie ciąży często dochodzi do powstawania przebarwień na skórze. Słońce jest głównym czynnikiem stymulującym zmiany pigmentacyjne, dlatego jeśli nie chronisz się przed nim w tym okresie szczególnie uważnie, ciemne plamy i rozległe przebarwienia murowane! Nazywane są one ostudą (maską ciążową) – część z nich zniknie samoczynnie w ciągu pierwszych miesięcy po urodzeniu dziecka, ale część zostanie i będzie wymagała zastosowania profesjonalnych zabiegów, które pozwolą odzyskać jednolity i ładny koloryt skóry. Jest to jednak zwykle długi i dosyć kosztowny proces (do najbardziej skutecznych zabiegów rozjaśniających przebarwienia należą laseroterapia i peelingi chemiczne).
• Zmiany hormonalne powodują też, że skóra kobiet ciężarnych staje się wyjątkowo delikatna i wrażliwa, przez co jest bardziej podatna na poparzenia.
• Ciepło emitowane przez słońce rozgrzewa naczynia krwionośne i powoduje ich rozszerzanie, co nie tylko sprzyja pojawieniu się na skórze pajączków czy utrwaleniu rumienia, ale też może zagrażać ciąży. Z tego powodu nie powinno się wystawiać bezpośrednio na słońce brzucha.
• Słońce może też powodować podwyższenie ciśnienia tętniczego, co z kolei może stanowić zagrożenie dla matki i dziecka, przyczyniając się np. do przedwczesnego odklejenia łożyska i niedotlenienia płodu.
• Kobiety w ciąży mają skłonność do zatrzymywania wody i obrzęków, a słońce i upał dodatkowo nasila problemy krążeniowe i zaburza pracę układu limfatycznego. Może to być niebezpieczne dla matki i dziecka!
• Promienie UV osłabiają strukturę skóry utkaną z włókien kolagenowych i elastynowych, uszkadzając je i prowadząc do ich szybszej degradacji. Oznacza to, że skóra staje się mniej jędrna, napięta, sprężysta i elastyczna, co sprzyja powstawaniu rozstępów i w przyszłości może powodować problemy w powrocie do dobrego wyglądu.
• Badania prowadzone przez australijskich naukowców wykazały, że ekspozycja na słońce może obniżać w organizmie matki ilość kwasu foliowego – niezbędnego dla prawidłowego rozwoju dziecka – nawet o 20%.¹

Bezpieczne opalanie w ciąży

Jak zatem korzystać z plażowania w okresie ciąży? Przede wszystkim należy zachować zdrowy rozsądek i trzymać się zasad bezpiecznego opalania:

• Najlepiej osłaniaj ciało (a na pewno brzuch) przed bezpośrednim kontaktem ze słońcem. Noś luźne, przewiewne ubrania, zrezygnuj z 2-częściowego bikini na rzecz jednoczęściowego kostiumu.
• Chroń głowę przed przegrzaniem, nosząc np. modny kapelusz z szerokim rondem. Rzucany przez niego cień osłoni też twarz, ramiona i brzuch. Jak najwięcej czasu spędzaj w cieniu, pod parasolem.
• Stosuj kremy z najwyższą ochroną SPF 50+. Nakładaj je obficie, bo tylko wtedy zyskasz ochronę wskazaną na opakowaniu. Ułatwią ci to lekkie formuły typu emulsja, jak np. Capital Soleil UV-Age Daily SPF 50+ z nową generacją filtrów w opatentowanej technologii Netlock, która sprawia, że fluid jest ultralekki i niewyczuwalny, pozwala skórze oddychać, nie szczypie oczu, jest odporny na ścieranie, wodę, pot i piasek oraz zapobiega przemieszczaniu się filtrów.
• Ponawiaj aplikację kremu co najmniej co 2 godziny i za każdym razem, gdy wyjdziesz z wody. Na twarz aplikuj filtry nawet kilka razy dziennie – aby zapobiec ostudzie i przebarwieniom hormonalnym. Warto też stosować jednocześnie kremy rozjaśniające skórę.
• Unikaj wychodzenia na pełne słońce między godz. 11 a 15 – wtedy operuje ono najmocniej. To właśnie w tych godzinach najłatwiej o oparzenia i przegrzanie, a nawet udar słoneczny.
• Jak najwięcej pij, aby uniknąć odwodnienia i przegrzania organizmu. Gdy tylko poczujesz się słabo, np. poczujesz zawroty głowy, jak najszybciej zejdź ze słońca i schłodź się w kąpieli. Odwodnienie jest groźne dla dziecka, ponieważ to właśnie tą drogą witaminy i inne składniki odżywcze są transportowane do rozwijającego się płodu.

Poznaj prawdy i mity o bezpiecznym opalaniu

Czy można korzystać w ciąży z solarium?

Absolutnie nie! Solarium jest równie groźne, a może nawet groźniejsze niż naturalne słońce (ponieważ emituje wysokie stężenie promieniowania UV, głównie UVA) i nie powinny z niego korzystać kobiety w ciąży. Ewentualnie można to robić naprawdę sporadycznie i w umiarkowany sposób, korzystając z lamp najnowszej generacji, które nie prowadzą do przegrzewania tkanek. Pamiętaj, że korzystanie z solarium zwiększa ryzyko zachorowania na czerniaka i powoduje przyspieszone starzenie się skóry oraz przebarwienia.

Czy można korzystać z samoopalaczy w ciąży?

Tak, ale z pewną ostrożnością. Samoopalacze zawierają dihydroksyaceton (DHA) – związek chemiczny przyciemniający kolor skóry poprzez reakcję chemiczną z naskórkiem. Cząsteczki DHA są zbyt duże, aby mogły przeniknąć przez naskórek i dostać się do krwioobiegu, a tą drogą do płodu, ale w ciąży, zwłaszcza w pierwszym trymestrze, zalecana jest ostrożność w stosowaniu samoopalaczy. Gdy stosujesz samoopalacz w spreju, uwaga na opary i ryzyko wniknięcia DHA poprzez drogi oddechowe. Bardzo dobrym wyborem będą natomiast balsamy brązujące, które nadają skórze słoneczny odcień opalenizny – bez pobudzania pracy melanocytów czy reakcji chemicznej z naskórkiem. Są całkowicie bezpieczne dla kobiet w ciąży.

Jaki krem do opalania stosować w ciąży?

Kupując krem do opalania dla kobiet w ciąży warto wybrać bezpieczną, przebadaną dermatologicznie formułę, bezpieczną dla wrażliwej skóry. Na co zwrócić uwagę?

• Ochrona powinna być naprawdę wysoka, najlepiej SPF50 lub SPF50+, zwłaszcza gdy masz jasną karnację.
• Pełne spektrum ochrony – przed promieniami UVA i UVB.
• Dodatkowe działanie nawilżające, kojące, matujące bądź ochronne przed przebarwieniami zapewni skórze dodatkowe korzyści.
• Zawartość przebadanych filtrów – bezpiecznych dla matki i dziecka.
• Lekka formuła ułatwi komfortowe stosowanie preparatu i jego wielokrotną aplikację w ciągu dnia.

¹ David Borradale, Michael G. Kimlin, Folate degradation due to ultraviolet radiation: Possible implications for human health and nutrition, July 2012, Nutrition Reviews 70(7):414-22