Fototyp skóry jest dla wielu z nas terminem nieco zagadkowym i mało znanym, a prawda jest taka, że znajomość tego pojęcia może nam bardzo pomóc w określeniu poziomu wrażliwości naszej skóry. Dzięki fotypowi skóry jesteśmy w stanie określić zdolność naszej skóry do opalania, jej możliwą reakcję na działanie promieni ultrafioletowych, a nawet skuteczność działania depilacji laserowej. Jakie zatem fototypy skóry możemy wyróżnić? I z czym dokładnie się to wiąże?
Fototyp skóry, czyli rodzaje karnacji
Jeśli zastanawialiście się kiedyś, dlaczego jedni ludzie praktycznie przez cały rok nie rozstają się z filtrem UV, a przy opalaniu i tak ulegają poparzeniom, podczas gdy drudzy nie potrzebują takiej ochrony, a opalenizna na nich skórze pojawia się wraz z pierwszymi promieniami wiosennego słońca — to właśnie indywidualny fototyp skóry, czyli wrodzona ilość melaniny, stanowi najlepszą odpowiedź na to pytanie. Melanina, to znaczy pigment skóry, występujący również w naczyniówce oka i we włosach, jest odpowiedzialna za zmianę koloru skóry pod wpływem działania promieni słonecznych. Choć nie do końca zdajemy sobie z tego sprawę, to opalenizna na naszej skórze pełni przede wszystkim funkcję obronną i jest indywidualną reakcją skóry na możliwość poparzenia jej głębokich warstw przez promienie słoneczne. Ilość melaniny w skórze określa zatem naszą łatwość opalania się oraz ryzyko poparzeń słonecznych.
Jasna czy ciemna karnacja? Fototyp skóry wg Fitzpatrick’a
Choć reakcja na działanie promieni słonecznych jest sprawą bardzo indywidualną, to dermatolodzy wyróżnili 6 różnych rodzajów karnacji skóry, które odpowiadają w przybliżeniu 6 możliwym typom reakcji skóry na działanie promieniowania UV. Poniższa klasyfikacja została stworzona przez Thomasa B. Fitzpatrick’a i jest oparta o obserwacje reakcji skórnych po pierwszej w danym roku ekspozycji na słońce przez ok. 30 minut w godzinach południowych.
Charakteryzuje się niewielką ilością melaniny, a co za tym idzie
jasną skórą o różowym odcieniu, często z
prześwitującymi naczynkami i żyłkami oraz wysoką skłonnością do podrażnień i zaczerwienień. Fototyp skóry I najczęściej posiadają osoby o
blond i rudych włosach, a także niebiesko-piwnych oczach. W związku z tym, że jest to typ karnacji praktycznie pozbawiony naturalnej ochrony przed słońcem zapewnianej przez melaninę, bardzo łatwo ulega poparzeniom słonecznym - wystarczy 5 minut ekspozycji słonecznej, by pojawił się silny rumień. Osoby o tym typie skóry nie tylko nigdy nie osiągają brązowej opalenizny, ale też
nie powinny w ogóle się opalać.
- Fototyp II - północnoeuropejski
Fototyp II również dotyczy osób z
jasną skórą, ale w tym przypadku bardziej w mlecznym niż różowym odcieniu. Posiadają go najczęściej osoby o
blond włosach (jasny, średni, ciemny blond), niebieskich oczach, a także ze skłonnością do piegów. Ten typ skóry opala się słabo i powoli,
łatwo ulega poparzeniom, jednak możliwe jest uzyskanie delikatnego efektu brązowej opalenizny przy częstym i krótkim opalaniu. Dla osób o fototypie skóry II przeznaczone zostały kosmetyki do opalania z największym
filtrem UV SPF 50 np.
ochronne mleczko do ciała Vichy Idéal Soleil.
- Fototyp III - środkowoeuropejski
W porównaniu do dwóch pierwszych
fototypów skóry, fototyp III charakteryzuje się znacznie
większą ilością melaniny w skórze, co przynosi większą odporność na działanie promieni słonecznych. Jest to nadal jasny rodzaj karnacji, ale w złotym lub
lekko śniadym odcieniu. Osoby z tym typem skóry posiadają najczęściej włosy w kolorze ciemnego blondu, jasnego i średniego brązu, zaś ich oczy są piwne, niebieskie, zielone, brązowe lub szare. W początkowej fazie opalania może pojawić się lekkie
zaczerwienienie skóry, ale praktycznie nigdy nie przechodzi ono w poparzenie. Bardzo łatwo w tym przypadku uzyskać
efekt brązowej opalenizny.- Fototyp IV - południowoeuropejski
Ten typ karnacji reprezentują zazwyczaj osoby ze śniadą lub
oliwkową skórą, ciemnobrązowymi lub czarnymi włosami, a także piwnymi, zielonymi lub brązowymi oczami.
Skóra opala się łatwo i szybko, a ryzyko poparzeń słonecznych jest niewielkie. Duża ilość melaniny w skórze przy typie południowoeuropejskim stanowi skuteczną barierę dla promieni słonecznych, jednak z drugiej strony istnieje ryzyko szybkiego starzenia się skóry i powstawania
zmarszczek, dlatego osoby te powinny pamiętać o całorocznym stosowaniu
filtrów ochronnych SPF 20 lub SPF 15.
- Fototyp V - charakterystyczny dla rasy żółtej i Arabów
Skóra w fototypie V jest
naturalnie chroniona przed promieniowaniem słonecznym. Opala się bardzo łatwo i szybko, a także praktycznie nie ulega poparzeniom.
- Fototyp VI - charakterystyczny dla rasy czarnej
To ciemnobrązowa lub czarna skóra, która opala się bardzo mocno i nigdy nie ulega poparzeniom słonecznym.
Typy karnacji — o czym pamiętać przy opalaniu?
Określenie fototypu skóry jest bardzo pomocne w ustaleniu czasu, jaki powinniśmy poświęcić na opalanie, by uzyskać satysfakcjonujący efekt opalenizny lub uchronić się przed poparzeniem słonecznym. Jednak bez względu na posiadany przez nas rodzaj karnacji skóry, nie przesadzajmy z opalaniem i nigdy nie zapominajmy o stosowaniu odpowiedniej ochrony przeciwsłonecznej.
